گزارش تصویری موکب حضرت زهرا(س) 4

شهدای افغان..

طرح نوشت : چقدر روزهای شکوهمندی شده … انگاری همه یک ملت شده ایم در برابر کل دنیا … دیگر افغانی و عراقی و ایرانی وغیره ندارد … همه یک لشکر شده ایم در برابر نوادگان ابن زیاد! این طرح تقدیم به شهدای مظلوم و گمنام افغانی که خیلی ها نمی گذاشتند نامی از آنها برده شود اما شد …

پانوشت : آخرین صدای ضبط شده توسط یکی از بچه های افغانی که دقایقی قبل از شهادت اوست، گوش کنید.

پناهیان:عید نوروز با عزاداری برای حضرت زهرا(س) منافات ندارد

عید نوروز با عزاداری برای حضرت زهرا(س) منافات ندارد. جدا از اینکه مردم فرصت بیشتری برای شرکت در مجالس اهل‌بیت(ع) پیدا می‌کنند، اساساً محافل عزاداری‌های ما آنچنان که برخی تصور می‌کنند ماتم‌کده نیست، انسان در عزاداری اهل‌بیت(ع) نشاط پیدا می‌کند؛ نشاطی که در تفریحاتِ رایج نیست. پس اگر نشاط لازمۀ عید است، نشاط برآمده از محبّت اهل‌بیت(ع) زیباترین نشاط است.

نزدیک شدن به پایان سال و حضور در آستانه بهاری که به عطر و یاد «مادر» عجین شده است، بهانه خوبی است تا با این روحانی انقلابی، پرسش و پاسخی متناسب با این حال و هوا داشته باشیم. آنچه پیش رو دارید، سؤال و جواب کوتاه  و البته متفاوت  با حجّت الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان است:

• در سال 93 چه رویدادی برای شما خوشحال کننده تر بود؟ همچنین از چه رویدادی بیشتر از سایر رویدادها ناراحت شدید؟

اخبار یمن خوشحال کننده ترین و پررویی‌ آمریکایی‌ها ناراحت کننده ترین اخبار بود. آمریکایی‌ها مدّتی است در فضای سیاسی بین الملل وقیحانه تر اظهارنظر می‌کنند، در حالیکه بیشتر از سالهای قبل در موضع ضعف قرار دارند. اینکه دشمن شما در اوج ضعف به شما که در اوج قدرت هستید جرأت گستاخی پیدا کند خیلی ناراحت کننده است. این ناراحتی، تنها برای ما نیست بلکه تمام دردمندان و مظلومان جهان که تنها امیدشان اقتدار ایران اسلامی است ناراحت می‌شوند.

• به یاد ماندنی ترین جمله حضرت آقا در سال 93 از دیدگاه شما کدام است؟

ملّت ما عاشق مبارزه با صهیونیزم است.

• حال و هوای شما در نوروز 94 با توجه به تقارن آن با ایّام فاطمیه چگونه است؟ عید را کجا سپری می‌کنید؟

بنده ایّام عید را به قم و مشهد مقدس مشرف خواهم شد. اساساً ایّام عید بهترین جا برای ما، حرم اهل بیت علیهم السلام است که حکم خانۀ پدری را برای ما دارد. بعضی از سالها هم سری به مناطق دفاع مقدس می‌زنیم که مقتل شهداست و بسیار انرژی بخش و نور آفرین است ولی امسال به دلیل جلسات فاطمیه توفیق پیدا نکردیم.

• با توجه به اینکه عید نوروز سنّت های خاص خودش را دارد و مردم ما همه ساله آداب آن را به جا می آورند و نیز تقارن این ایّام با عزای بی بی دوعالم حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیه، پیشنهاد شما درخصوص چگونگی برگزاری این آیین و مراسمات چیست؟

عید نوروز با عزاداری برای حضرت زهرا سلام الله علیه منافات ندارد. جدا از اینکه مردم فرصت بیشتری برای شرکت در مجالس اهل بیت (ع) پیدا می‌کنند، اساساً محافل عزاداری‌های ما آنچنان که برخی تصور می‌کنند ماتمکده نیست، انسان در عزاداری اهل بیت (ع) نشاط پیدا می‌کند؛ نشاطی که در تفریحاتِ رایج نیست. پس اگر نشاط لازمۀ عید است، نشاط برآمده از محبّت اهل بیت (ع) زیباترین نشاط است.

دیگر ویژگیهای برجستۀ عید نوروز، صلۀ رحم و مسافرت است که این هردو مطلقاً با ایّام فاطمیه منافات ندارند. ضمن آنکه مگر چند روز از ایّام نوروز مقارن ایّام فاطمیه است.  امیدوارم کسی در ایّام عید داغدار نشود و در سوگ نزدیکان خود نباشد وگرنه سوگ اهل بیت (ع) مغایرتی با نوروز ندارد.

• سال 94 یک ویژگی خاص دارد؛ شهادت حضرت زهرا سلام الله علیه در ابتدا و انتهای آن قرار دارد. نگاه آقای پناهیان به سالی که ابتدا و انتهایش به این مناسبت گره خورده، چگونه است؟

امیدوارم مردم در این سال فاطمی، موجبات رضایت و خوشحالی حضرت فاطمه (س) را با دفاع هوشمندانه از حقّ فراهم کنند و خداوند متعّال هم به برکت آن حضرت، نعماتش را بر امّت اسلامی روزافزون فرماید.

• حضرت آقا ابتدای هر سال، شعار خاصی را برای آن سال انتخاب می فرمایند. وظیفه مؤمنین در قبال این نامگذاری ها چیست؟

این نامگذاری‌ها در واقع بیان راهبردهایی برای پیشرفت جامعه است. اگر مسئولین و مردم کارهای خود را ذیل این راهبردها برنامه ریزی کنند در پیشرفت مملکت تحولات خوبی رخ خواهد داد. شهید شاطری هر سال برنامه های خود را در اوّل سال متناسب با نامگذاری حضرت آقا تنظیم می‌کردند و به همین دلیل برکت و موفقیت فراوانی در کار او وجود داشت.

دیدگاه دنیای استکباری به زن و "آزادی زن"

...بساط آن‏چیزى که امروز به‏عنوان «آزادى زن» در دنیا و از سوى فرهنگ منحطّ غربى پهن‏ شده‏ است، برپایه این است که زن را در معرض دید مرد قرار دهند تا از او تمتّعات جنسى ببرند. مردان از آنها لذّت ببرند و زنها وسیله التذاذ مردان شوند. این، آزادى زن است؟ کسانى که در دنیاى جاهل و غافل و گمراه تمدّن غربى ادّعا مى‏کنند طرفدار حقوق بشرند، در حقیقت ستمگران به زن هستند. زن را به چشم یک انسان والا نگاه کنید، تا معلوم شود که تکامل و حق او و آزادى او چیست......

دیدگاه دنیای استکباری به زن و آزادی زن

دنیاى استکبارىِ سرشار از جاهلیّت، در اشتباه است که خیال مى‏کند ارزش و اعتبار زن به این است که خود را در چشم مردان آرایش کند تا چشمهاى هرزه به او نگاه کنند و از او تمتّع گیرند و او را تحسین نمایند. بساط آن‏چیزى که امروز به‏عنوان «آزادى زن» در دنیا و از سوى فرهنگ منحطّ غربى پهن‏شده‏است، برپایه این است که زن را در معرض دید مرد قرار دهند تا از او تمتّعات جنسى ببرند. مردان از آنها لذّت ببرند و زنها وسیله التذاذ مردان شوند. این، آزادى زن است؟ کسانى که در دنیاى جاهل و غافل و گمراه تمدّن غربى ادّعا مى‏کنند طرفدار حقوق بشرند، در حقیقت ستمگران به زن هستند. زن را به چشم یک انسان والا نگاه کنید، تا معلوم شود که تکامل و حق او و آزادى او چیست. زن را به‏ عنوان موجودى که مى‏تواند مایه‏اى براى صلاح جامعه با پرورش انسانهاى والا شود نگاه‏کنید، تا معلوم شود که حقّ زن چیست و آزادى او چگونه است. زن را به چشم آن عنصر اصلى تشکیل خانواده در نظر بگیرید؛ که خانواده اگرچه از مرد و زن تشکیل مى‏شود و هر دو در تشکیل خانواده و موجودیت آن مؤثّرند، اما آسایش فضاى خانواده، آرامش و سکونتى که در فضاى خانه است، به برکت زن و طبیعت زنانه است. با این چشم به زن نگاه‏کنند تا معلوم شود که او چگونه کمال پیدامى‏کند و حقوقش در چیست.
از روزى که اروپاییها، صنایع جدید را به ‏وجود آوردند - در اوایل قرن نوزدهم که سرمایه‏ داران غربى کارخانه‏ هاى بزرگ را اختراع کرده‏ بودند - و احتیاج به نیروى کار ارزان و بى‏توقّع و کم‏دردسر داشتند، زمزمه «آزادى زن» را بلند کردند؛ براى این‏که زن را از داخل خانواده‏ ها به درون کارخانه ‏ها بکشانند؛ به عنوان یک کارگزار ارزان از او استفاده‏ کنند، جیب هاى خودشان را پرکنند و زن را از کرامت و منزلت خود بیندازند. امروز آنچه که به عنوان «آزادى زن» در غرب مطرح است، دنباله همان داستان و همان ماجراست. لذا ظلمى که در فرهنگ غربى به زن شده‏است و برداشت غلطى که از زن در آثار فرهنگ و ادبیات غرب وجود دارد، در تمام دوران تاریخ بى‏سابقه‏ است. در گذشته هم در همه جا به زن ظلم شده‏است، اما این ظلمِ عمومى و فراگیر و همه‏ جانبه، مخصوص دوران اخیر و ناشى از تمدّن غرب است. زن را به عنوان وسیله التذاذ مردان معرفى کردند و اسمش را «آزادى زن» گذاشتند! درحالى که به واقع آزادى مردان هرزه براى تمتّع از زن و نه آزادى زن بود. نه ‏فقط در عرصه کار و فعالیت صنعتى و امثال آن، بلکه در عرصه هنر و ادبیّات هم به زن ظلم کردند. شما امروز، در داستانها، در رمانها، در نقّاشیها، در انواع کارهاى هنرى نگاه کنید، ببینید با چه دیدى به زن نگریسته‏ مى‏شود؟ آیا جنبه‏ هاى مثبت و ارزشهاى والایى که در زن هست، مورد توجّه قرار مى‏گیرد؟ آیا آن عواطف رقیق، آن مهربانى و خوى مهرآمیزى که خداى متعال در زن به ودیعه گذاشته‏ا ست - خوى مادرى، روحیه نگهدارى از فرزند و تربیت فرزند - مورد توجّه است یا جنبه‏هاى شهوانى و به تعبیر آنها عشقى؟ (که این تعبیر غلط و نادرستى است. این شهوت است نه عشق!) زن را این‏گونه خواستند پرورش و عادت دهند: به ‏عنوان یک موجود مصرف‏کننده. مصرف کننده دست و دل‏باز و کارگر کم‏توقّع و کم ‏طلب و ارزان.
دیدگاه اسلام و شأن زن مسلمان
اسلام اینها را براى زن ارزش نمى‏داند. اسلام با کارکردن زن موافق است. نه فقط موافق است، بلکه کار را تا آن‏جا که مزاحم با شغل اساسى و مهمترین شغل او، یعنى تربیت فرزند و حفظ خانواده نباشد، شاید لازم هم مى‏داند. یک کشور که نمى‏تواند از نیروى کار زنان در عرصه ‏هاى مختلف بى‏نیاز باشد! اما این کار نباید با کرامت و ارزش معنوى و انسانى زن منافات داشته‏ باشد. نباید زن را تذلیل کنند و او را وادار به تواضع و خضوع نمایند. تکبر از همه انسانها مذموم است، مگر از زنان در مقابل مردان نامحرم! زن باید در مقابل مرد نامحرم متکبّر باشد. «فلاتخضعن‏بالقول»؛ (احزاب: 32) در حرف‏زدن مقابل مرد نباید حالت خضوع داشته‏باشد. این، براى حفظ کرامت زن است. اسلام این را مى‏خواهد و این الگوى زن مسلمان است.
شما ببینید وقتى زن مسلمان به فطرت و به اصل خود برمى‏گردد، چه معجزه عظیمى درست مى‏کند! آن‏چنان که در انقلاب ما و در نظام اسلامى ما بحمداللَّه مشاهده شد و امروز هم مشاهده مى‏شود. ما کجا آن قدرت و عظمت را از زنان دیده‏بودیم که امروز از مادران شهدا مى‏بینیم؟ کجا ما آن فداکاریها را از زنان جوان دیده بودیم، که با فرستادن همسران محبوبشان به جبهه‏هاى جنگ، آنها با خاطر آسوده در این میدانها باشند؟ این، عظمت اسلام است که در چهره زنان انقلابى ما، در دوران انقلاب و امروز، بحمداللَّه آشکار است. تبلیغ نکنند که با حفظ حجاب، با حفظ عفّت، با خانه‏ دارى و با تربیت فرزند، انسان نمى‏تواند کسب علم کند. ما امروز بحمداللَّه چقدر زنان دانشمند و عالم در رشته‏ هاى مختلف در جامعه‏ مان داریم: دانشجویان کوشا و با استعداد و با ارزش، فارغ‏ التّحصیلان سطح بالا، پزشکان ممتاز و طراز بالا! امروز در جمهورى اسلامى رشته‏هاى گوناگون علمى در اختیار خانمهاست؛ زنهایى که عفاف و عصمتشان را هم حفظ کردند، طهارت زنانه را هم حفظ کردند، حجاب را هم - به شکل کامل- حفظ کردند، به تربیت فرزند هم به شیوه اسلامى مى‏رسند، شوهردارى را نیز همان‏طورى که اسلام گفته است انجام مى‏دهند، فعّالیت علمى و سیاسى هم مى‏کنند. الان در بین شما - مجموع خانمهایى که این‏جا تشریف دارید - عدّه زیادى هستند که فعّالیتهاى سیاسى و اجتماعى دارند؛ آن هم فعّالیتهاى ممتاز و برجسته؛ چه خانمهاى مجرّد، چه خانمهایى که متأهّلند و همسران آنها افتخار مى‏کنند و باید هم افتخار کنند که زنهایشان در میدانهاى گوناگون پیشتازند. با روحیه اسلامى و در محیط اسلامى، زن مى‏تواند به کمال واقعى خود برسد؛ دور از آن هرزگیها، دور از آن تجمّل‏گراییها و دور از پست‏شدن و حقیرشدن در مقابل مصرف.
من به خانمهاى مسلمان، به خانمهاى جوان و به خانمهاى خانه‏دار عرض مى‏کنم: سراغ این مصرف‏گرایى که غرب مثل خوره به‏جان جوامع دنیا و از جمله جوامع کشورهاى درحال توسعه و کشورهاى رو به پیشرفت و از جمله کشورما انداخته است، نروید. مصرف باید در حدّ لازم باشد، نه در حدّ اسراف. خانمهاى کسانى که همسرانشان یا خودشان مسئولیتهایى در بخشهاى مختلف کشور دارند، باید از لحاظ دورى از اسراف، نسبت به دیگران الگو باشند. باید براى دیگران درس باشند و نشان دهند که شأنِ زن مسلمان بالاتر از این حرفهاست که اسیر زر و زیور و جواهر آلات و از این قبیل شود.
دعوت اسلام به حفظ کرامت‌های زن
این، یکى از آن میدانهایى است که ما در مقابل دنیاى استکبارى مدّعى هستیم. من بارها به گویندگان و مبلّغین قضیه زن عرض کرده‏ام: این ما نیستیم که باید از موضع خودمان دفاع کنیم؛ این فرهنگ منحط غرب است که باید از خودش دفاع کند. آنچه را که ما براى زن عرضه مى‏کنیم، چیزى است که هیچ انسان اندیشمند با انصافى نمى‏تواند منکر شود که «این براى زن خوب است.» ما زن را به عفّت، به عصمت، به حجاب، به عدم اختلاط و آمیزش بى‏حد و مرز میان زن و مرد، به حفظ کرامت انسانى، به آرایش نکردن در مقابل مرد بیگانه - براى آن‏که چشم او لذّت نبرد - دعوت مى‏کنیم. این بد است؟ این کرامت زن مسلمان است. این کرامت زن است. آنهایى که زن را تشویق مى‏کنند که خود را به گونه‏اى آرایش دهد که مردان کوچه و بازار به او نگاه کنند و غرایز شهوانى خودشان را ارضا کنند، باید از خودشان دفاع کنند که چرا زن را تا این حد پایین مى‏آورند و تذلیل مى‏کنند؟! آنها باید جواب بدهند. فرهنگ ما، فرهنگى است که انسانهاى والا و اندیشمند غرب هم آن را مى‏پسندند و رفتارشان همین‏طور است. در آن‏جا هم خانمهاى عفیف و سنگین و متین و زنهایى که براى خودشان ارزشى قائلند، حاضرنیستند خودشان را براى ارضاى غرایز شهوانى بیگانگان و هرزه‏چشمها وسیله‏اى قرار دهند. فرهنگ منحط غربى، از این قبیل زیاد دارد...

 

فرازی از بیانات مقام معظم رهبرى‏در دیدار گروهى از زنان، به مناسبت فرخنده میلاد حضرت زهرا(س) و «روز زن»

احادیث فاطمه زهرا سلام الله علیها

حضرت فاطمه علیهاالسلام : فَرَضَ اللّه ُ . . . الأمرَ بِالمَعُروفِ مَصلَحَةً لِلعامَّةِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند امر به معروف را براى اصلاح مردم قرار داد .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : إلزَم رِجلَها ؛ فَإنَّ الجَنَّةَ تَحتَ أقدامِها ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام : در خدمت مادر باش ؛ زیرا بهشت زیر قدم هاى مادران است .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : إذا حُشِرتُ یَومَ القِیامَةِ أشفَعُ عُصاةَ اُمَّةِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :آن گاه که در روز قیامت برانگیخته شوم ، گناهکاران امّت پیامبر اسلام را شفاعت خواهم کرد .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : إنْ کُنتَ تَعمَلُ بِما أمَرناکَ و تَنتَهی عَمّا زَجَرناکَ عَنهُ فَأنتَ مِن شیعَتِنا و إلاّ فَلا ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :اگر به آنچه تو را به آن فرمان مى دهیم عمل کنى و از آنچه برحذر مى داریم دورى کنى ، از شیعیان مایى و الاّ هرگز .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : حُبِّبَ إلَىَّ من دُنیاکُم ثَلاثٌ : تِلاوَةُ کِتابِ اللّه ِ و النَّظَرُ فی وَجهِ رَسولِ اللّه ِ و الإنفاقُ فی سَبیلِ اللّه ِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :از دنیاى شما محبّت سه چیز در دل من نهاده شد : تلاوت قرآن ، نگاه به چهره پیامبر خدا و انفاق در راه خدا .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : یا أباالحَسَنِ! إنّی لأَستَحیی مِن إلهی أن اُکَلِّفَ نَفسَکَ مالاتَقدِرُ عَلَیهِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :اى على! من از پروردگارم شرم دارم که چیزى از تو درخواست کنم که توان برآوردن آن را نداشته باشى .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : بِشرٌ فی وَجهِ المُؤمِنِ یُوجِبُ لِصاحِبِهِ الجَنَّةَ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :خوش رویى هنگام روبه رو شدن با مؤمن ، بهشت را بر فرد خوش رو واجب مى کند .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : مَن أصعَدَ إلَى اللّه ِ خالِصَ عِبادَتِهِ أهبَطَ اللّه ُ إلَیهِ أفضَلَ مَصلَحَتِهِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :هر که خداوند را بى پیرایه عبادت کند ، خداوند برترین مصلحتش را نثار او مى کند .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : فَرَضَ اللّه ُ الصَّلاةَ تَنزِیها مِنَ الکِبرِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :خداوند نماز را براى دورى از کبر واجب کرد .

حضرت فاطمه علیهاالسلام : نَحنُ وَسیلَتُهُ فی خَلقِهِ و نَحنُ خاصَّتُهُ و مَحَلُّ قُدسِهِ ؛ 

حضرت فاطمه علیهاالسلام :ما [اهل بیت] دست آویز الهى مردمان ، بر گزیده خدا و منزلگاه قدس [و پاکى ]اوییم .

گزارش تصویری موکب حضرت زهرا(س) 3

دانلود+" پروانه ای که سوخت"

پروانه ای که سوخت  درد دلی غریبانه با حضرت فاطمه زهرا (س)

| روایتی به قلم و دکلمه : پویا بیاتی  صداگذاری و تدوین : مصطفی البرزی |

•   دانلود آهنگ با لینک مستفیم | کیفیت 320 ................................... حجم : 9.29 مگابایت
•   دانلود آهنگ با لینک مستفیم | کیفیت 128 ................................... حجم : 3.75 مگابایت

دانلود+"مگه میشه فاطمیه اشکامون رو در نیاره"

نوای بسیار زیبا و شنیدنی مگه میشه فاطمیه اشکامون رو در نیاره با صدای حامد جلیلی

دانلود

"جای خالی یاس"

سنگ‏ها بر سوگ تو ندبه می‏خوانند؛ در غروبی که شاخه ‏ات را شکسته بودند.
امشب، جای پای دوست، در خانه خالی است و ترنم مهربانی، بی‏حدیث حضور او، خاموش است.
... علی، شبانه یاس می‏کارد! شبانه، داغ دلش را به خاک می‏گوید؛ اگرچه فردا صبح، از سمت خانه همسایه بوی نان آید.
دوباره بغض حسن با حسین می‏گیرد.
و جای خالیِ مادر به خانه می‏پیچد.
کجاست فاطمه امشب؟ کجاست بانوی نور؟

رزیتا نعمتی

سبک زندگی فاطمی

اشاره
بررسی وشناخت سیره معصومین (ع) به عنوان برگزیدگان خداوند و الگوهای شایسته برای پیروی مؤمنان، اهمیت بسیاری دارد. از آن میان، حیات و رفتار اجتماعی آنان به دلیل، اهمیت و نقش اموراجتماع بر رفتارهای جمعی و هدایت بخشی جوامع، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
دراین مقاله نوشتار سیره اجتماعی حضرت فاطمه(ع) به طور کلی بررسی می شود که مجموعه سیره آن حضرت، بیان گر ویژگی های مکتب فاطمی است. در این نوشتار به مباحثی درباره سیره حضرت فاطمه (ع) ونقش و جایگاه آن، سیره خانوادگی، علمی، معیشتی وسیاسی آن حضرت، به اجمال پرداخته شده است.

سیره اجتماعی حضرت فاطمه(ع)

واژه «سیره» از ریشه «سیر» به معنای «نوع رفتن» و«حرکت کردن» وجمع آن «سیر» است. درمفردات آمده است : سیره، روش درچیزی وبه معنای سنت است؛ زیرا حرکت می کند وادامه می یابد.(1) به اعتقاد اهل لغت نیز سیره بر نوع، هیئت و چگونگی دلالت می کند. بنابراین، سیره را می توان نوع وسبک رفتار وکردار ترجمه کرد که دراین صورت، برسبک رفتار شخص دلالت می کند.(2)
دراین نوشتار منظور از سیره فاطمی، سبک ها و روش های رفتاری حضرت فاطمه (ع) است. آنچه درحیات اجتماعی مسلمانان بیشتر شایسته وراهگشاست، توجه به سیره اجتماعی حضرت فاطمه (ع) است که در هر زمان مورد نیاز نسل حاضر ونسل های آینده است.

راز نیاز به سیره فاطمی

رسول خدا (ص) درحدیث متواتر ثقلین فرمود:
من دوچیز گران بها برای شما [به جا] می گذارم؛ یکی قرآن و دیگری عترت واهل بیتم را. شما تا زمانی که به این دو تمسک کنید، گمراه نخواهید شد این دو از هم جدا نخواهند شد تا زمانی که درحوض کوثر برمن وارد شوند.(3)
با توجه به این کلام پیامبر، حضرت فاطمه(ع) از زمره «ثقل اصغر» است وپیروی از سیره آن حضرت، انسان را به کمال و سعادت رهنمون می کند.
دراین نوشتار، ازمجموعه رفتارها وسبک رفتاری حضرت فاطمه زهرا (ع) درحوزه های مختلف، به مکتب فاطمی تعبیر می گردد.

سرآمد زنان دوسرا

سیره فاطمی، قابل دسترسی وپیروی برای همه انسان ها به ویژه زنان ودختران است. هیچ گونه تضاد وتناقضی با سیره نبوی وسیره دیگر ائمه اطهار ندارد. رسول اکرم(ص) در روایتی فرموده است: «ابنتی فاطمه، سیده نساء العالمین؛ دخترم فاطمه، سر آمد زنان دو عالم است.»(4) این حدیث نبوی (ص) با آیه شریفه ای که خداوند در باره حضرت مریم فرموده : «واصطفاک علی نساء العالمین»، (5) هیچ گونه منافقاتی ندارد؛ زیرا برتری حضرت مریم از یک جنبه خاص و نسبی است وبه دلیل خرق عادت وچگونگی تولد فرزندش بوده، ولی برتری حضرت فاطمه (ع) نسبی نیست ودرپرهیزکاری وفضایل انسانی است.(6)

نقش حضرت فاطمه (ع) درارتقای جایگاه زن
پیش از بعثت ودر آستانه صدراسلام، اعراب، به خانواده و زنان، نگاه ابزاری و تحقیر آمیز داشتند. در جامعه آن روز، زن ازحقوق فردی واجتماعی برابر وعادلانه برخوردار نبود. او جزو دارایی پدر، شوهر یا پسرخود به شمار می رفت. وظیفه زن به دنیا آوردن فرزندان بسیار، به ویژه پسران جنگجو بود. همچنین، رفتارهای جاهلانه وتبعیض آمیز با دختران وزنان درمواردی به قتل آنان می انجامید.
حضور فعال زنان خانواده پیامبر به ویژه دختر گرامی شان، حضرت فاطمه (ع) در فعالیت های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی وفرهنگی در اوج تضاد با نگرش جاهلی به زنان وبا هدف ایجاد تحول وکرامت برای زنان و ارتقای جایگاه فردی واجتماعی آنان بود. در ادامه به برخی موارد که به موجب سیره حضرت فاطمه (ع) در جایگاه زنان تحول ایجاد کرد، اشاره می شود.

سیره خانوادگی حضرت فاطمه(ع)

خانواده به عنوان کوچک ترین واحد جامعه، نقش بسزایی در سالم سازی اجتماع دارد. در درون خانواده، انسان های مفید برای جامعه پرورش می یابند و موجب تحولات و پیشرفت های بزرگ اجتماعی می شوند. سیره خانوادگی حضرت زهرا(ع) را می توان از برخی جنبه ها بررسی کرد که عبارتند از:

همسرداری

سیره زهرای اطهر(ع) در زندگی مشترک، رعایت دقیق و ظریف حقوق همسرش بود.خانه محقر وگلین ایشان، جهانی از معنویت وعظمت الهی را دربرداشت ودرزندگی بی آلایش وبه دور از تشریفات وتجمل فاطمه زهرا(ع)، بسیاری از کارهای خانه خود را حضرت علی (ع) وفاطمه (ع) انجام می دادند. همچنین دو اصل مهم در همسرداری؛ یعنی مهربانی وگذشت وایثار، برزندگی خانوادگی آن حضرت حاکم بود. آن حضرت محیط خانه را چنان ساخته بود که آسایش علی (ع) وفرزندانش را فراهم می کرد، چنان که هرگاه رنج ها، غم ها و دشواری ها امیرمؤمنان (ع) فشار می آورد، به خانه می آمد، به امیدی که لحظاتی با زهرا(ع) سخن بگوید و دلش آرام گیرد. حضرت فاطمه (ع) درزندگی خانوادگی، همه جوانب و شئونات زندگی را رعایت می کرد وبه آن پای بند بود. ایشان خطاب به امام علی (ع) فرموده است : «ای اباالحسن! من از پروردگار خود شرم می کنم چیزی از تودرخواست کنم که توتوان وقدرت انجام دادن آن را نداری».(7)

تربیت فرزندان

حضرت فاطمه زهرا(ع) با مدیریت درست وبه کار بستن ویژگی های تربیتی، فرزندانی را برای جامعه اسلامی تربیت کرد که هر یک منشأ آثار خیر ویپشرفت آموزه های الهی شدند وبه الگوهای عملی تبدیل گردیدند.
حضرت فاطمه (ع) به همسری مردی در آمده بود که مجاهدی کامل در راه خدا بود وبیشتر روزهای زندگی مشترک این دو بزرگوار، درشرایطی گذشت که علی (ع) درجبهه بود. در چنین شرایطی، فاطمه (ع) صاحب فرزندانی شد وبا داشتن فرزندان خردسال، وظیفه نگهداری و تربیت وآموزش آنها وبخشی از وظایف همسرش درخارج ازخانه را نیز به عهده گرفت. فاطمه زهرا(ع) درشرایطی عهده دار تربیت فرزندان خود بود که از یک سو جامعه در شرایط بحرانی و جنگ به سر می برد و شهر مدینه درمحاصره بود واز دیگر سو درامور معیشتی وخوراک و پوشاک از حداقل امکانات برخوردار بودند. با این حال، فاطمه (ع) هیچ گاه از وضع خود کوچک ترین گلایه و شکایتی نکرد یا خواستار حضور بیشتر علی (ع) درخانواده نشد.(8)
حضرت زهرا(ع) درتربیت روحی و پرورش جسمی کودکان خود کوشا بود. وقتی با کودکان خود بازی می کرد، با استفاده از شعر به پرورش اندیشه آنان می پرداخت. آن حضرت در قالب اشعاری زیبا وادیبانه فرموده است: «حسن جان! مانند پدرت علی باش وریسمان را از گردن حق بردار! خدای احسان کننده را پرستش کن وبا افراد دشمن و کینه توز دشمنی نکن!»(9)
از جمله روش های تربیتی حضرت زهرا(ع) نوع دوستی آن حضرت بود. ایشان در برابر چشمان تیزبین فرزندانش، به مردم کمک می کرد وخود گرسنه می ماند. آن حضرت نه تنها در مسائل اقتصادی و رفع مشکلات روزمرده مردم پیشگام بود، حتی از نظر اخلاقی وپرورش عواطف انسانی وارشاد وهدایت مردم نیز به آنها کمک و مصالح مردم را پیگیری می کرد و درحقشان دعا می فرمود. حضرت زهرا(ع) با رفتار عادلانه خویش، خشنود می ساخت و با عواطف محبت آمیز مادری، فرزندان خویش را به این صفات انسانی واسلامی تشویق می کرد و پرورش می داد.

میانه روی و اعتدال

اعتدال یا میانه روی، از اصول اسلام وتعیین کننده سبک زندگی است واز اصول فردی واجتماعی درهمه امور به شمار می آید. از جمله اموری که درآن باید اعتدال رعایت شود، امور خانواده است.
حضرت فاطمه (ع) درامور معیشتی، اعتدال به شرایط مکان و زمان توجه داشت واعتدال را رعایت می کرد. آنگاه که مسلمانان درفقر وتنگ دستی به سر می بردند، او نیز با اختیار خود با فقر و سادگی می زیست وهرچه داشت، حتی افطاری خود را به نیازمندان ایثار می کرد. در سال های پس از فتوحات که غنائمی واموال بسیاری نصیب مسلمانان شد، با توجه به حجم زیاد کارها درخانه، پیامبر خدمتکاری به نام فضه برای حضرت فاطمه (ع) گرفت. آن حضرت کارهای منزل را به طور مساوی میان خود وفضه تقسیم کرد. سلمان می
گوید: «روزی دیدم که فاطمه (ع) خود مشغول آسیاب کردن است. گفتم: چرا این کار را به فضه که درکنار شماست، نمی دهید. فرمود: «پیامبر به من سفارش کرده که کارهای خانه را با او تقسیم کنم. دیروز روز خدمت او بود وامروز روز خدمت من است.»(10)

عفاف فاطمه(ع)
زنان در صدر اسلام، در فعالیت های اجتماعی حضوری فعال داشتند ودرمکتب اسلام از زنانی به نیکی یاد می شود که اجتماعی هستند و در صحنه های سیاست و اجتماع حضوری فعال دارند. دین اسلام با معرفی الگویی چون فاطمه (ع) به همگان آموخت که زن باید درجامعه مشارکت فعال وهمه جانبه داشته باشد و در تربیت اجتماع وسوق دادن به فضیلت های اخلاقی وانسانی بکوشد.
آنچه در زندگی حضرت زهرا فاطمه (ع) به عنوان یکی از ملاک های حضور اجتماعی زن اهمیت دارد، حفظ عفاف، حجاب ومتانت است که حافظ کرامت وجایگاه حقیقی ووالای زن است. بنابراین، از جلوه های درخشان زندگی حضرت که برای الگو قراردادن، التزام به عفاف است. عفاف وحجاب فرمانی الهی است وبرخلاف تصور برخی، عامل مصونیت اجتماعی و پیشگیری از تخریب شخصیت زن است.
حضرت فاطمه زهرا(ع) نمونه کامل زن مسلمان در تمام اوصاف وکمالات اسلامی به ویژه درحجاب وعفاف بود. تا ضرورتی نمی دید از هم کلامی بامردان - آن هم با شرایطی ویژه - خودداری می کرد واز اینکه پدر بزرگوارشان کارهای داخل خانه را به او واگذار کرده واز فعالیت های امور بیرونی معاف داشته، شادمان بود. هرچند حضرت زهرا(ع) درمواقع لزوم به فعالیت های سیاسی و اجتماعی نیز می پرداخت، ولی هرگز از پرده حجاب کامل وعفاف لازم بیرون نرفت وحتی در میدان مبارزه (در دفاع از ولایت امیرمؤمنان علی (ع) وبه یغما رفتن فدک) به حجاب کامل وحیای اجتماعی واخلاقی بسیار مقید بود.(11)

فعالیت های علمی حضرت زهرا(ع)
فاطمه زهرا(ع) با بیان احکام وآموزه های اسلام، جامعه به ویژه زنان را به وظایفشان آشنا می کرد. فضه، خدمت گزار فاطمه (ع) - که از شاگردان و پرورش یافتگان در محضر فاطمه زهرا(ع) است - درمدت بیست سال، جزبا آیه های قرآنی سخنی نگفت و هرگاه قصد بیان مطلبی را داشت، با آیه ای متناسب از قرآن، منظور خویش را بیان می کرد.
فاطمه (ع) پناه و مرجع فکری ومذهبی مسلمانان بود وحتی مردان مسلمانان نیز که از اصحاب نزدیک اهل بیت بودند، به محضر فاطمه (ع) می آمدند و از حوزه علمی ایشان کسب فیض می کردند. افزون براین، سخنان گهربار آن حضرت در جمع مهاجرین وانصار درمسجد رسول خدا(ص) وخطابه های آتشین آن حضرت درحضور زنان مدینه که به عیادتش شتافته بودند، همه نشان دهنده نقش آموزشی وپرورشی آن حضرت است که برای بیداری وهدایت مؤمنان می کوشید.
از امام علی (ع) نقل شده است: زنی نزد حضرت زهرا(ع) رسید و مسائل دینی فراوانی از او پرسید وپاسخ شنید. درادامه خجالت کشید و گفت: «بیش از این نباید شما را به زحمت اندازم». حضرت فاطمه (ع) فرمود: « بازهم بیا و آنچه می خواهی بپرس، آیا اگر به کسی برای رساندن باری سنگین به پشت بام، صد هزار دینارطلا مزد بدهند. چنین کاری برای او دشواری دارد؟ من هر مسئله ای را که پاسخ می دهم، بیش از فاصله میان زمین و عرش خداوند، پاداش معنوی دارم. پس سزاواراست که این کار بر من دشوار نباشد».(12)
فاطمه زهرا(ع) درس انسانیت، اخلاق، توحید واسلام را در مکتب ومحضر پدر وهمسرش آموخت. آنچه را فرشتگان الهی از اسرار ودانش ها برای پیامبر باز می گفتند، علی (ع) می نوشت وفاطمه(ع) گرد می آورد که مجموع آنها کتابی به نام «مصحف فاطمه» است. جابر بن عبدالله انصاری می گوید: «من صحیفه فاطمیه را از فاطمه (ع) آموختم.»
سلمان فارسی نیز می گوید: « فاطمه به من دعای نور را آموخت وفرمود: «این دعا را از پدرم آموختم وبه تو می آموزم.»(13)

فاطمه (ع) ومعیشت
درجامعه ای که فاطمه (ع) می زیست، دو گروه وطبقه اقتصادی زندگی می کرد؛ گروهی که با مشاغلی مانند کشاورزی، زندگی خود را می گذراندند ودر سرزمین خشک وکم آب عربستان، با رنج و سختی، زندگی می کردند و گروه دیگر اشراف وثروتمندانی بودند که ملک های بسیار و بردگان بودند. این گروه اغلب، اهل تفاخر وتجمل بودند وبا بهره گیری از خلافت پس از پیامبر، پایه های اشرافیت خود را تقویت کردند.(14)
گروه دوم، درمعیشت واقتصاد، ارزش های اصیلی را که رسول خدا (ص) بنیان نهاده بود، رعایت نمی کردند واهل ایثار و نفاق وقناعت نبودند. مشی آنان انباشتن ثروت وتکاثر از راه های نامشروع بود وحقوق مستمندان و فقیران جامعه را ادا نمی کردند. فاطمه (ع) به حقوق مستمندان جامعه بسیار اهمیت می داد و در زندگی فردی واجتماعی وی این حساسیت وتوجه آشکار بود. بررسی های تاریخی نشان می دهد در نگاه فاطمه (ع)، مادیات جایگاه واهمیتی ندارد وفقط وسیله ای برای رسیدن به معنویت و اطاعت از آموزه های الهی است. آن حضرت درشب عروسی اش، پیراهن نوی خود را به فقیر بخشید وپیراهن قدیمی خود را پوشید. حضرت زهرا(ع) چون همسرش علی (ع)، زهد را بر دنیا پرستی وقناعت را بر اسراف وخدابینی را بر خود بینی ترجیح می داد.(15)

سیره سیاسی فاطمه (ع)

اخلاق ورفتار اجتماعی حضرت فاطمه(ع) درمکتب پیامبر شکل گرفت وپس از وفات رسول خدا(ص) مسئولیت های اجتماعی جدیدی به فاطمه زهرا(ع) محول شد. وی جریان سیاسی عظیمی ایجاد کرد وبرای حفظ وتکریم جامعه نوپایی که رسول خدا (ص) بنیان گذارده بود، با شیوه های مسالمت آمیز دست به مبارزه زد.
پس از رحلت پیامبر، دشمنان دیرینه اسلام برای بازگشت به جاهلیت که منافعشان درآن نهفته بود، شرایط را مناسب دیدند، ولی اهل بیت پیامبر ودر رأس آنان علی (ع) وفاطمه(ع) بزرگ ترین مانع برای قدرت یافتن آنها بودند.(16)
فاطمه(ع) که می دید شمشیرهای انتقام جاهلی ازهر سو امام علی(ع) وحریم ارزش های انسانی را نشان رفته است، با صراحت دربرابر جبهه باطل و دشمنان اسلام وانحراف یافتگان قد برافراشت وبه دفاع از کیان دین وپیامبر برخاست. آن حضرت دریافته بود که با از دست رفتن حقوق اهل بیت پیامبر درآینده به سبب انحراف در رهبری، خسارت سنگینی به اسلام وارد خواهد شد. ودیری نخواهد پایید که سنت های جاهلی که پیامبر درمحو آنها و جایگزین کردن سنت های اسلامی به جای آنها کوشیده بود، زنده خواهد شد. ازاین رو، فاطمه (ع) با تمام توان خود برای بازگرداندن خلافت به مدار اصلی وحق خود می کوشید.

آگاهی دادن به امت
نخستین گام حضرت زهرا(ع) بیدار کردن وجدان های خفته وآگاهی دادن به جامعه بود. به همین منظور، سیاسی- تربیتی آن حضرت درمسجد پیامبر ودرجمع یاران پیامبر اعم از مهاجرین وانصار وخلیفه وقت حاضر شد.(17) وبا گفتار رسا وبیان فاطمی خود، از حقیقت اسلام وحقانیت پیامبر واهل بیت (ع) دفاع کرد.

تیغ فاطمی علیه ستم

خطبه آتشین حضرت فاطمه (ع)، سندی محکم واستوار در باطل بودن انحراف ها و بدعت های پس از رسول خدا (ص) به شمار می آید. فرازی از سخنان آن بانوی شجاع در دفاع ازکیان اسلام به این شرح است:
«هنوز دو روزی از مرگ پیامبرتان نگذشته وسوز سینه ما خاموش نگشته، آنچه نباید کردید وآنچه از آنتان نبود، بردید، ولی در آتش فتنه افتادید وآنچه کشتید، به باد دادید که دوزخ، جای کافران است ومنزلگاه بدکاران. شما کجا وفتنه خواباندن کجا؟ دروغ می گویید وراهی جز راه حق می پویید وگرنه این کتاب خدا درمیان شماست ونشانه هایش بی کم و کاست هویداست. چه زود رنگ پذیرفتید وبی درنگ درغفلت خفتید... . من آنچه شرط بلاغ است، با شما گفتم، ولی می دانم خوارید ودرچنگال زبونی گرفتار... آنچه می کنید، خدا می بیند وستمکار به زودی می داند که درکجا نشیند. من ازپایان کار نگرانم وچون پدرم شما را از عذاب خدا می ترسانم. به انتظار بنشینید تا میوه درختی را که کشتید، بچینید وکیفر کاری را که کردید، ببینید.»(18)
ریحانه رسول خدا (ص)، درسراسر زندگی کوتاه، ولی درس آموز وپر بارخود، دفاع از حق وکوشش برای تحقق عدالت را سر لوحه فعالیت های اجتماعی و سیاسی خود قرار داد. مبارزه او با ستم واستبداد وانحراف ها، الگویی فرا راه زنان ومردان مسلمان وآزاده است.

پی نوشت ها :

1. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص425.
2. مرتضی مطهری، مجموعه آثار، سیری درسیره نبوی، ج16، ص50.
3. بحارالانوار، ج23، ص106.
4. همان، ج 43، ص22.
5. آل عمران: 42.
6. حبیب الله احمدی، فاطمه الگوی زندگی، ص 108.
7. محمد دشتی، فرهنگ سخنان حضرت فاطمه (س) ص 29.
8. مرضیه محمد زاده، بانوی آفتاب، ص14.
9. فرهنگ سخنان حضرت فاطمه(س) ص156.
10. عبدالکریم بی آزار شیرازی، پاره پیامبر، صص 82و 87.
11. علی اکبر بابازاده، تحلیل سیره فاطمه زهرا(س) صص 153و 154.
12. فرهنگ سخنان فاطمه(س) ص 224.
13. بانوی آفتاب، ص 19.
14. علی قائمی، مکتب فاطمه زهرا(س) ص 322.
15.مهدی نیلی پور، فرهنگ فاطمیه، ص87.
16. مکتب فاطمه زهرا(س) ص 284.
17. سید هاشم رسول محلاتی، زندگانی حضرت فاطمه ودختران آن حضرت، ص 686.
18. سید جعفر شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا(س)، صص 131- 135.

نویسنده: : حمید رحمانی